Isabelle Vigier zoekt in haar grafische werk een connectie met muziek. Ik sprak haar een week geleden op een event in de Kunstkapel, Amsterdam.
Links:
http://isabellevigier.com/
http://isabellevigier.com/2014/01/12/mazetrail/
http://maze.nu/trail/tree/index.php?t=70#inforButton
https://www.facebook.com/connecting.tunes/
Vorige week heb ik een interview gedaan met de uit Frankrijk afkomstige Isabella. Naast grafisch ontwerpster zijnde heeft ze haar roots als muzikante in noise, wat haar een aantal jaren geleden naar Nederland bracht. Nu is ze een spin in het web op het snijvlak van noise en grafisch ontwerp, is ze lid van het MAZE Ensemble en heeft ze sinds 2001 haar eigen label Unsound. Wat opvallend is dat ze een elegant handschrift heeft, niet wat je direct verwacht bij het ruige imago van noise. Ze heeft een speciale voorkeur voor musici die improviseren en ontwierp voor MAZE een gezelschapspel waarmee musici (kunnen ook amateurs zijn) instructies krijgen om tot een improvisatie te komen.
Shackle (Anne La Berge on flute and electronics and Robert van Heumen on laptop-instrument) have designed a digital cueing system suggesting sonic choices to play with and against in their improvised performances. On the basis of their system, I developed the Shackle card game, which is a playful, accessible, adaptation of the concept allowing anyone to try it out. The music is released on an USB stick.1
Tijdens ons gesprek bevestigde Isabelle mijn standpunt dat de niche van avant-gardemuziek erg versplinterd is en ondanks het feit dat ze zelf eigenaresse is van het Label Unsound was ze niet op de hoogte van het bestaan van het platenlabel De Player uit Rotterdam. Ik begin te begrijpen dat dit niet ongewoon is. Ook is ze, net zoals ik zelf, niet verbaasd over het feit dat ontwerpers geen kennis hebben over modern klassiek muziek maar overtroeft ze me met de uitspraak dat andersom ook het geval is: Musici hebben geen notie van visualiteit, ook niet waar het gaat om de PR-kracht ervan. Ze legt uit dat ze volwaardig lid is van MAZE en verantwoordelijk voor alle visuele middelen, vaak tijdens optredens, CD’s, vinyl en platenhoezen, websites, logo’s etc. maar niet in de lijst van leden genoemd wordt. Ze benadrukt daarbij dat ze dat niet persoonlijk opvat maar dat het theoretisch niet klopt. Als ik zie wat ze, naast deze lijst aan PR-items, voor haar ensemble maakt, zoals daar zijn het bovengenoemde kaartspel Shackle, het prachtige opgemaakte boekje Things that a Mutant Needs to Know, verhalen die als inspiratie dienen voor musici en componisten, of zelf schreven en waar MAZE-musici volop aanwezig zijn, of Trail, a Game and crowd composition, een online spel waarbij de bezoeker een geluid kan uploaden en daarmee bijdraagt aan een compositie, dan kan ik haar geen ongelijk geven: ‘Ze onderschatten de kracht van een goed ontworpen platenhoes‘.
Veel projecten initieert ze overigens zelf. Tijdens het proces vogelt ze wel uit waar het geld vandaan moet komen. Gezien haar enorme productiviteit is ze ook daar niet onsuccesvol in. Overigens leidt ze van tijd tot tijd hotshots uit het bedrijfsleven door de tentoonstellingen heen van het Stedelijk Museum en is adviseur beleidsmaker, initiator en medewerkster van tal van culturele instellingen.
Dat ze daarnaast de echtgenote van Joost Rekveld is die beeldschone films maakt.
Geluidsopname
8:00
min verteld over Unsound: 15 jaar geleden begonnen met 2 vrienden, hoofdmoot van werk, speeltuin.
8:40
brengt experimenteel, improvisatie, gecomponeerd, avant-garde van nu, maferics (non conformistisch Robbert Asley, John Butcher, Christian Marclay
9:25
Yanis Kyriakides en Andy Moore samen label: goede samenwerking, soms dingen goed vinden, maar worden toch niet uitgebracht.
10:30
Kent De Player niet (zegt verder niets, ze hoeft ze blijkbaar niet te kennen)
11:30
Grafisch ontwerp toepassen op muziek is een conceptuele bezigheid. Vraag: want?
Vigier: prettige context, vervolmaakt mijn werk, maar ook de vrije kant ervan. Muziek is absolute uitgangspunt, soms de gedachte erachter, maar vaak … Gecomponeerde muziek heeft altijd een achterliggend idee. Bij improvisatie is het meer een beeld, ruimte. Ik kan doen wat ik wil, wat ik erbij voel. Het meer een soort witte pagina die ik kan invullen.
13:39
Muzikanten hebben meestal niet zo’n idee wat ze willen. Hebben geen visuele ideeën
13:50
Het is vaak een beetje een gevecht. De muziekwereld is de andere kant van de ontwerperswereld: ‘De ontwerpers weten niets van muziek’
Maar andersom is ook waar: de muziekwereld is heel erg dicht! Ze zitten een beetje vast van een patroon van hoe ze er naar kijken, het is hard werken om verder [met ze] te komen. Ik vind de plek als maker interessant maar je moet je plek als maker, als kunstenaar, daar moet je echt voor vechten. Dat [zullen] ze niet zien. Ze vinden het moeilijk om te waarderen. Je bent constant met dat soort dingen bezig. Moeilijke weg, vanwege erkenning. Ze zien helemaal niet wat de contributie is voor hun werk, dat je het werk een gezicht geeft, en dat je zou kunnen samenwerken. Je bent óók een maker. Soms meer dan hun, als je hun werk interpreteert, als je het visualiseert dan zit je op hetzelfde niveau. Dat vinden ze meestal moeilijk om te zien.
16:30
Wat is een ensemble? Een groep? Werken met Maze: Anne la Berge en Yanis [Kyriakides]. Ik werk samen met hen, maar ze zijn niet bewust van het visuele niveau en dat is echt een discussie, iedere keer weer. Het is een economie: je moet andere mensen om je heen hebben, en als dat niet gaat: dan werkt het niet! Je moet een goede groep om je heen hebben om een goed niveau te halen, dat geld voor iedere organisatie. Ik hoef niet een [lid] van het Maze Ensemble te zijn, maar aan de andere kant waarom niet? Als je alles samen doet! Het is een theoretische vraag, de implicatie van een bepaalde manier van denken.
Zsa Zsa: het is onbegrijpelijk dat je niet genoemd wordt omdat je context-scheppend bent!
Vigier: Ja precies. Fotografen of ontwerpers worden op FB niet genoemd. Dat is verschrikkelijk. Je moet het claimen, dan worden ze het ook een beetje bewust. Het is geen frustratie maar het is werk dat je moet doen. Ik ben zo vaak in het hart van een project geweest: ik was de maker van dat, of dat…
21:00
Zsa Zsa: ik ben destijds afgehaakt omdat ik de muziek en noisewereld zo ontzettend gesloten vond. Om het lelijk te zeggen: dat ze in hun ivoren toren zitten en elkaar bevestigen. Het is ook een overlevingsmechanisme, want laten nu maar eerlijk zijn de buitenwereld geeft er de kwalificatie piepknor aan klaar! En dat is nu eigenlijk nog steeds zo.
Vigier: Ze zeggen dat het tijd nodig heeft, maar het komt ook omdat ze zelf zo gesloten zijn. Ze hebben een bewerende plek!
24:10
Werkt niet in een commerciële wereld, doet geen werk waar ze niet in gelooft. Voor een muziekfestival, met budget, on-linepubliciteit, dat heeft een doel. Ik ben heel ethisch, dat is heel vervelend maar ja, dus ik werk op deze manier.
Zsa Zsa: Je hebt dus nooit, met al die kennis die je hebt, over de genres waarover je beschikt en de manier waarop je met het geluid omgaat en met het beeld, heb je dat nooit willen integreren in een commerciëlere omgeving?
Vigier: Nee, in Parijs werkte ik in een agency en had ik een noiseband, dus dat waren twee levens naast elkaar. Er is zoveel te doen binnen dat kleine gebied ik wil daarbinnen mijn eigen werk ontwikkelen , dat wil ik precies doen. Ik ben meer commercieel bezig als ik in een museum werk, doceer.
27:06
Zsa Zsa: maar heb je nooit de behoefte dat je meer aan de wereld laat zien wat de potentie is van de niche?
Vigier: wat ik aan de wereld wil laten zien is het werk wat we doen. Ja, dat wel, maar je werkt meer op een theoretisch op een metaniveau. Ik wil maken, denken, meer het fenomeen…
Snapt niet waar ik precies naartoe wil.
Zsa Zsa: omdat je als ontwerper ook de kracht hebt om iets aan een veel grotere groep uit te leggen?
Vigier: Ja ja, okay ja, nee zeker…
Zsa Zsa: Misschien zegt het meer iets over mij dan over jou(?)
Vigier: Het zit er ergens tussenin hè, ik zit natuurlijk heel erg in de praktijk, maar ik heb wel mijn gedachten erover en ik merk dat hoe ouder ik ben ik meer te zeggen heb over de dingen, de ervaring… en ik merk dat ik als missie ook steeds meer de positie om het meer open en begrijpelijk te maken voor de wereld voor wie ik werk.
Zsa Zsa: Precies, ik denk dat je zoveel kennis hebt, zeker over een bepaald gebied, bekend bent met de gelaagdheid, maar ook veel beter snapt wat de positie ervan is in een grotere wereld, dus ik kan me voorstellen dat daaronder toch een soort motief zit dat het uit de grenzen moet breken.
Vigier: Ja, zeker! Maar hoe?? Ik probeer met mijn label echt een beetje experimenteler te werken, een andere manier van kijken te bewerkstelligen, dat is wat ik actief doe.
Zodat je op een andere manier kan kijken en ervaren. Dus in de vormen van wat ik maak, dus ik geef niet alleen CD’s uit met een boekje. Dus dat is zoiets van kijk: je kan een muziekstuk ook op een heel andere manier laten ervaren.
Zsa Zsa: Zou je een voorbeeld kunnen noemen?
Vigier: Ja, ik ben met een nieuwe collectie begonnen… en ik maak verhalen online, die je daar kan ervaren of luisteren of lezen, en die hebben ook een muziek of geluidslaag. Dat is gratis, en dat heeft een heel raar formaat. Maar ik ben zelf een raar formaat, hahaha
Laat dingen zien…
Boekje, waarvan afbeelding hierboven: componisten schrijven muziek op teksten van Renaldo. Hij heeft ze uit de literatuur gehaald, soms heel oude momentjes en samen vormen ze een soort fantastisch beeld. Hij heeft ze ge-edit en formaten van gemaakt. Als het kan maak ik een boek, dat is eigenlijk de mooiste vorm.
En toen vroeg hij me illustraties te maken voor een ander project van hem, en daar was ie heel enthousiast over, en van dat tweede project daarvan heb ik het eerste verhaal gemaakt, de eerste story, want hij wilde een boekje maken en dat was niet gelukt met een bepaalde uitgever in New York, en toen zei ik: ‘misschien moet je ook een andere vorm vinden v0or die teksten’, en toen vond hij de illustraties zo mooi, en zo groeide het.
En toen kwam ik op het idee van niet een CD of MP, maar echt een publicatie zonder papier. (laat website met verhalen zien)
Verteld over samenwerking: auteur kende een paar componisten, en wij ook. Was een echte co-productie samenwerking, die veel groter werd dan geplanned: meerwaarde van samenwerking. Laat music store website zien: heb ik allemaal gemaakt, laat verhalen on line zien.
Zsa Zsa: Hoe doen jullie dat? Vragen jullie daar subsidie voor aan?
38:30 Vigier: Ik heb er twee gemaakt als pilot.
Tot zover: dit was voor mij het interessante gedeelte.
1 bron: Shackle (30-10-21012, 30-5-2016) http://isabellevigier.com/2012/10/30/shackle/