02/14/2015
In een gesprek met Marc Mulders tijdens de borrel van de Master Design, over de overlap tussen beeldende kunst en ontwerp, maakte Marc de opmerking dat hij zich domweg niet kon voorstellen iets te creëren zonder daar de noodzaak vanuit de wereld, de vraag te voelen: zijn werk is altijd ten dienste van de gebruiker. Ikzelf kan me geen boeiend ontwerp voorstellen zonder autonomie, lees: eigenheid, waarbij het niet uitmaakt hoe groot de doelgroep is die je bedient. Het wordt pas opwindend als je iets vernieuwends ruikt, iets waar je de ziel van de ontwerper in voelt waarmee een gebaar ineens groot wordt.

We vonden elkaar in de gedachte dat de opdrachtgever bijv. denkt een glas nodig te hebben, maar dat deze vraag een andere onderliggende behoefte bedekt die je door je intuïtie te gebruiken – lees autonoom op te stellen – naar boven kan halen. Blij dat we een raakvlak hadden gevonden zei Marc: ‘… en de manier waarop Damian Hirst zijn kunst benaderd, maar ook zoals hij het in de markt zet heeft toch ook meer weg van een ontwerpersmentaliteit!’ ‘Ja natuurlijk’, was mijn antwoord, ‘maar niet alleen hij, maar voor hem ook Warhol, en Roy Lichtenstein en Jeff Koons’. Al die Postmodernisten hadden verdomd veel weg van designers. Marc wist dat Roy Lichtenstein heel graag een ‘echte kunstenaar’ wilde zijn en dat zijn insteek niet die van de Pop Art was. Als je leest dat hij om zijn zoontje te plezieren zijn eerste cartoonschilderij had gemaakt en bevriende kunstenaars hem erop wezen hoe geweldig dat werk was, begrijp je ineens dat design en kunst al erg lang dik bevriend zijn met elkaar. De humor en ironie van Postmodernisme had al decennia geleden het voertuig van vormgeving begrepen en Warhol heeft ons voorgedaan hoe je moest Photoshoppen.
Andersom zou ik de rechtlijnigheid van onze eigen Wim Crouwel toch ook beslist autonoom willen noemen. Als je een gedachte maar lang genoeg doordrijft, en dat lukt je alleen maar door je bijzonder eigenzinnig op te stellen, dan heb je naar mijn idee een kernwaarde van autonomie te pakken.