Hoeveel publiek luistert naar MK of eigentijdse muziek en of noise? Volgens componist Konrad Boehmer zijn het hooguit duizend. Boehmer heeft hier volgens mijn collega Rolf Otten wel kijk op gezien bijvoorbeeld het feit dat Boehmer voorzitter was van de BUMA Stemra. Boehmer zag het als zijn taak om in die hoedanigheid de muziek te beschermen, niet te veranderen.
In aflevering 8 van de onderstaande documentaire zegt Konrad: Waar vroeger muziek, denk bijv. aan een concert een dienstverlening was, is muziek transformeert tot een marktwaar. Op basis van deze verandering zijn er gigantische industrieën ontstaan, die zich technologisch om de zes maanden vernieuwen en die ter behoeven van de verkoop van hun producten muziek opzuigen… …. Neem bijvoorbeeld de IPod. Apple wil de IPod verkopen en had, zoals dat zo cynisch heet content nodig. Dat betekent dat bij iedere stap in die ontwikkeling, muziek een steeds marginalere rol begint te spelen. Het gaat om het product zelf en niet meer om de muziek. Bij iedere stap in de ontwikkeling wil de industrie deze muziek nog goedkoper hebben. Omdat deze industrieën oppermachtig zijn zetten ze het auteurschap onder druk – want de auteur moet zo goedkoop mogelijk leveren – waardoor ze direct invloed hebben op het politieke veld. Voor de auteurs blijft er niets meer over en hun rechten die ze volgens de auteurswet hebben, namelijk om vrijelijk over hun eigen werk te kunnen beschikken een farce is.
Aflevering 9: Andere opmerkelijkheid is de beschrijving van de samenwerking tussen Willem Breuker en Konrad Boehmer die kon bestaan omdat ze bijv. allebei niet dogmatisch over Jazz nadenken. Boehmer: ‘Waar een gewone componist zegt: Jazz-muziek is vies want het is niet met twaalftoonsreeksen gecomponeerd, zeggen Willem en ik: we gaan gewoon luisteren naar wat het wel is en niet naar wat het allemaal niet mag zijn.’
Aflevering 9: Breuker zegt over het uitbrengen van Acousmatrix: ‘Grammafoonplaten zijn eigenlijk ongeschikt voor het opnemen van elektronische muziek omdat het vaak om geluiden gaat die schoon moeten zijn, het gaat om schone geluiden. En een grammafoonplaat is niet schoon, die tikt en die ruist. Dat voegt er een dimensie aan toe die niet de bedoeling is. Toen het CD-tijdperk aanbrak was dat een gelegenheid om weer eens, wat er op de band stond op CD te zettten.’ Het geeft aan hoe belangrijk de ontwikkeling van de CD van belang is geweest voor electronische muziek. Met deze uitgave hebben Boehmer en Breuker een stuk geschiedenis gedocumenteerd wat anders niet meer te krijgen is. De box wordt nog steeds goed verkocht.
(Konrad Boehmer, geboren in Berlijn in 1941. Studeerde filosofie, sociologie en musicologie aan de Universiteit van Köln. Hij schreef zijn doctoraal thesis ‘Zur Theorie der offenen Form in der neuen Musik’, in 1966. Hij was actief in de WDR-studio voor electronische muziek in Köln waar hij werkte met Karlheinz Stockhausen. De destijdse ‘Keulse School’. Hij studeerde compositie bij Gottfried Michael Koenig. Verhuisde in 1966 naar Amsterdam om te werken voor het Instituut voor Sonologie in Utrecht. Werd in 1972 muziekredacteur bij Vrij Nederland en vanaf 1994 werkte hij als Hoofd van het Instituut voor Sonologie te Den Haag. Hij componeerde verschillende opera’s waaronder het bekende Dokter Faustus. Konrad Boehmer is voorzitter van de BUMA Stemra. Op de foto zien we Konrad in zijn voormalige huis aan de Singel te Amsterdam. Via www.loftmatic.com )
Tijdens NovemberMusic 2007 ontmoetten wij Konrad Boehmer. We raakten aan de praat en stelden hem voor om een documentaire over zijn leven en werk te maken. Het leven zelf wordt door Konrad Boehmer gedefinieerd als ‘Leven is de huiduitslag van deze aarde’. Gedurende 2008, 2009 en 2010 kwamen we regelmatig bij elkaar om te filmen en editten. Uiteindelijk heeft dit geleid tot de documentaire Zombies en Fundamentalisten. Deze aflevering is de introductie van de documentaire met (uiteraard) Konrad Boehmer, Willem Breuker, Kees Tazelaar, Erwin Roebroeks en Wouter Snoei.
In deze aflevering volgen we Konrad Boehmer in zijn jeugd. Na zijn geboorte in Berlijn (Klein Machnow, Bobrovnik) vluchtte hij met zijn familie naar Quedlinburg, Weferlingen. Vlak na de Tweede Wereldoorlog volgde hij de Lagere School in Keulen, het Gymnasium, treed hij uit de Katholieke Kerk en studeerde aan de Universiteit. Verder vertelt hij over zijn eerste besluit om componist te worden. En spreekt over zijn eerste ervaring met Le Poème Électronique. Deze Philips multimedia show op de Wereldtentoonstelling in 1958 bleek achteraf gezien een psychische motor voor hem.
Van het Gymnasium gaat hij naar de zomercursussen van Karlheinz Stockhausen. Hij componeert zijn eerste elektronische werk en wordt de enige leerling die de ‘Keulse School’ ooit heeft gehad. Komt in contact met Gottfried Michael Koenig, Pierre Boulez, Mauricio Kagel, Nam Yun Paik en Theodor Adorno. Hij componeert werken voor Pierre Boulez en heeft zijn eerste concerten in de Dom van Keulen. Daarna vertrekt hij voorgoed naar Nederland.
Tijdens de Vietnam-oorlog wordt Konrad Boehmer lid van een linkse politieke partij. Destijds viel er niet aan te ontkomen verzekerde hij ons. Zijn succesvolle ‘Aspect’ is gecomponeerd ten tijde van de Vietnam Oorlog. Het meest agressieve muzikale antwoord op de Amerikaanse agressie. Op een bepaald moment zijn er vier tamelijk zuivere tonen te horen die de eerste vier noten van het lied van het Vietnamese bevrijdingsfront vormen. Het stuk is opgedragen aan Ngyen Van Troy, een piepjonge bevrijdingsstrijder die in 1960 door de barbaren werd terechtgesteld.
In Nederland komt Konrad Boehmer in contact met Walter Maas. In Konrad’s woorden: ‘Het was daar een kippenhok’. Hij ontmoet daar Wilem Breuker. Dat blijkt een constante in Konrad’s leven. Ook ontmoet hij Reinbert de Leeuw, Peter Schat, Mischa mengelberg, Louis Andriessen en Jan van Vlijmen. Op uitnodiging van Gottfried Michael Koenig komt hij naar Sonologie dat destijds in Utrecht was gehuisvest. Vrij Nederland nodigt hem uit om muziekredacteur te worden van het blad.
In 1972 werd Konrad Boehmer Professor in Historische en Nieuwe Muziek Theorie aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Konrad Boehmer over de kwaliteit of juister het gebrek aan kwaliteit in het Nederlands Muziek Onderwijs. In navolging van Luigi Nono geeft hij Latijns-Amerikaanse cursussen in Hedendaagse Muziek in Zuid Amerika, de Verenigde Staten en Europa.
Konrad Boehmer over zijn voorzitterschap bij de BUMA Stemra. Ook geeft hij zijn mening over het wereldwijde media-circus en de computer-industrie die op alle gebieden de componisten manipuleert. Ook spreekt hij over dweilen.
Konrad Boehmer en Willem Breuker kennen elkaar al vier-en-veertig jaar en hebben nog nooit ruzie gehad. Konrad Boehmer en Willem Breuker kregen in 1993 een ‘Edison’ voor de BVHAAST cd-serie met elektronische muziek getiteld: ‘Acousmatrix’. Dat deze, in 1990 begonnen, serie nu in 2011 nog steeds in de handel is en wereldwijd gretig aftrek vindt bewijst dat wat goede vrienden bekokstoven langer stand houdt dan 10.000 droge beleidsvoornemens van gecastreerde overheidsinstellingen!
bron: https://vimeo.com/